ΕΤΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΝΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Διδακτικές Ενότητες
- Διδακτική Ενότητα 1
- Τίτλος: Εισαγωγή στην Κλινική Ψυχολογία και βασικές αρχές που διέπουν την κλινική Ψυχολογία
- Περιγραφή
Η κλινική ψυχολογία είναι από τους πιο διαδεδομένους και ενδιαφέροντες κλάδους της εφαρμοσμένης ψυχολογίας, που αφορά στην ψυχική υγεία και ψυχοπαθολογία ατόμων και ομάδων. Ειδικότερα, ασχολείται με τη μελέτη της ψυχολογικής λειτουργίας του ατόμου καθώς και την αντιμετώπιση ψυχολογικών δυσλειτουργιών και διαταραχών. Ακόμη, αντικείμενο της Κλινικής Ψυχολογίας αποτελεί η καθημερινή λειτουργικότητα του ατόμου (σχολική προσαρμογή και επίτευξη, οικογενειακές και διαπροσωπικές σχέσεις, εργασιακή λειτουργία και επίτευξη) μέσα από την πρόληψη, την αξιολόγηση, την τροποποίηση (παρέμβαση) και την αποκατάσταση των διαταραχών του συναισθήματος, των γνωστικών μηχανισμών και της εξωτερικευμένης συμπεριφοράς σε άτομα που δυσλειτουργούν. Το κεντρικό θέμα της Κλινικής Ψυχολογίας είναι η παρατήρηση, η επεξήγηση και η αλλαγή της αποκλίνουσας συμπεριφοράς. Η αντιμετώπιση όλων των καταστάσεων που αφορούν στην ψυχική υγεία παιδιών, εφήβων και ενηλίκων απαιτεί από τη μεριά των επαγγελματιών μια σύνθετη στρατηγική παροχής υπηρεσιών φροντίδας, απαιτεί πλήρης διεπιστημονική ομάδα ψυχικής υγείας.
- Διδακτική Ενότητα 2
- Τίτλος: Αναπτυξιακή Ψυχολογία
- Περιγραφή
Η αναπτυξιακή ψυχολογία είναι κλάδος της ψυχολογίας που μελετά τα στάδια ανάπτυξης του ανθρώπου, και ειδικότερα του παιδιού. Θεμελιωτής της ήταν ο γνωστός Ελβετός ψυχολόγος Ζαν Πιαζέ. Η ανάπτυξη του παιδιού διανύει μια σειρά από στάδια, η ομαλή διέλευση από τα οποία οδηγεί σε υγιείς προσωπικότητες, αντίθετα η δυσλειτουργία στην επαφή του με το περιβάλλον του κατά τη διαδικασία αυτή μπορεί να οδηγήσει σε καθηλώσεις και παλινδρομήσεις, αλλά και στη χρήση μια σειράς από μηχανισμούς άμυνας προκειμένου να μπορέσει το άτομο να προσαρμοστεί στο περιβάλλον του. Θα σας παρουσιάσουμε μια σειρά αναπτυξιακών μοντέλων που περιγράφουν την γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.
- Διδακτική Ενότητα 3
- Τίτλος: Κλινική Συνέντευξη δεξιότητες (Παιδιού Εφήβου Ενήλικα)
- Περιγραφή
Σύμφωνα με τον Νέστορα Ι. και συν., η κλινική συνέντευξη είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο για τη συλλογή πληροφοριών από τον εξεταζόμενο. Στην Κλινική Ψυχολογία και στην Ψυχιατρική, το άτομο με ψυχολογικά προβλήματα συχνά αποκαλείται ‘’ασθενής’’ ή και ‘’πελάτης’’, ή ‘’εξεταζόμενος’’ Η κλινική συνέντευξη γενικά αποτελεί παράλληλα επιστήμη και τέχνη. Επιστήμη γιατί οι ερωτήσεις στοχεύουν να εξερευνήσουν τα ψυχολογικά προβλήματα με βάση τα σύγχρονα δεδομένα μιας μεγάλης σειράς από επιστημονικές μελέτες που συνεισφέρουν στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Τέχνη γιατί η αποκαλούμενη ‘’ενσυναισθητική κατανόηση’’ (empathicconcern) -δηλαδή το να μπορεί ο εξεταστής να βάζει τον εαυτό του στη θέση του εξεταζόμενου- είναι εξίσου μεγάλης σπουδαιότητας. Μια συνέντευξη μπορεί να πραγματοποιηθεί για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Διαγνωστικούς ή προγνωστικούς. Ανεξάρτητα από το σκοπό της, η κλινική συνέντευξη αποτελεί μια ερευνητική διαδικασία, δηλαδή, ο κλινικός δημιουργεί υποθέσεις. Ο χώρος και ο χρόνος διεξαγωγής μιας συνέντευξης συνιστούν ιδιαίτερα σημαντικούς παράγοντες για την επιτυχία της. Διακρίνονται τρία (3) είδη κλινικής συνέντευξης: η μη δομημένη, η δομημένη και η ημιδομημένη. Υπάρχουν βασικές τεχνικές ή δεξιότητες προσεκτικής παρακολούθησης, ακρόασης και επιρροής κατά τη
διάρκεια της συνέντευξης, οι οποίες, όταν χρησιμοποιούνται από τον κλινικό φαίνεται να συμβάλλουν σημαντικά στην αποτελεσματικότητα της συνέντευξης. H ανάπτυξη και εδραίωση μιας ικανοποιητική σχέσης εμπιστοσύνης, η οποία συναντάται συνήθως στη βιβλιογραφία με τον όρο ‘’εργασιακή συμμαχία’’ (workingalliance), ανάμεσα στον κλινικό και στον εξεταζόμενο θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, όχι μόνο για την επιτυχία της κλινικής συνέντευξης αλλά και για την επίτευξη μιας αποτελεσματικής ψυχοθεραπείας.
- Διδακτική Ενότητα 4
- Τίτλος: Ψυχοπαθολογία Διεθνής Ταξινόμηση ICD 10 και DSM V
- Περιγραφή
Διάγνωση: είναι η πολύπλοκη διαδικασία αναγνώρισης και ταυτοποίησης μιας διαταραχής που γίνεται μέσω της παρατήρησης της κλινικής εικόνας του εξεταζομένου και της μελέτης της ψυχοπαθολογίας του όπως εξελίσσεται στην πορεία του χρόνου. Είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική θεραπευτική αντιμετώπιση του πάσχοντος, για την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών, την προαγωγή της ψυχικής υγείας, την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας
και την έρευνα Τα σύγχρονα ταξινομικά συστήματα χαρακτηρίζονται από: σαφήνεια στην περιγραφή, συστηματοποίηση των διαγνωστικών κριτηρίων, σαφέστερες οδηγίες για τη διάγνωση. Υπάρχουν δύο ευρέως εδραιωμένα συστήματα τα οποία ταξινομούν τις ψυχικές διαταραχές: ICD-10: Η Δέκατη Αναθεώρηση της Διεθνούς Ταξινόμησης των Νόσων και Συναφών Προβλημάτων Υγείας (ICD-10) Κεφάλαιο 5: Διανοητικές και συμπεριφορικές διαταραχές, από το 1945 τμήμα της Διεθνούς Ταξινόμησης Ασθενειών. Έχει δημιουργηθεί από τον ΠΟΥ, περιλαμβάνει τη λεπτομερή ταξινόμηση άνω των 300 ψυχικών διαταραχών και διαταραχών της συμπεριφοράς, η οποία θα διατίθεται σε αρκετές διαφορετικές μορφές για διάφορους σκοπούς. Η μορφή αυτή περιέχει τις κλινικές περιγραφές των διαταραχών, όπως και εκτενείς οδηγίες για τη διάγνωσή τους. DSM-IV (Diagnostic and StatisticalManual of MentalDisorders- 4th Edition), που έχει δημιουργηθεί από την Αμερικανική Ψυχιατρική Εταιρεία από το 1952.Είναι η συνήθης ταξινόμηση των ψυχικών διαταραχών που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες του τομέα της ψυχικής υγείας στις ΗΠΑ. Συντάχθηκε από τον Αμερικανικό Ψυχιατρικό Σύλλογο (APA). Η τέταρτη έκδοσή του (DSM-IV), που χρησιμοποιείται σήμερα. Το DSM αποτελείται από τρία βασικά συστατικά:. α) Τη διαγνωστική ταξινόμηση, β) τα διαγνωστικά κριτήρια, και γ) το περιγραφικό κείμενο διαγνωστικής ταξινόμησης.
- Διδακτική Ενότητα 5
- Τίτλος: Αξιολόγηση Νοητικών Ικανοτήτων
- Περιγραφή
Η νοημοσύνη είναι μια γενική και περίπλοκη λειτουργία αλληλεπίδρασης και συναίρεσης όλων των φυσικών και ψυχικών λειτουργιών του εγκεφάλου που οδηγεί στην συνολική ανάπτυξη του ψυχοσωματικού μηχανισμού του ατόμου, βοηθώντας το άτομο να προσαρμοστεί στο ανώτατο επίπεδο με το περιβάλλον και να συνδεθεί με τον κόσμο αμέσως μόλις η σύνδεση αυτή υπερβαίνει τις άμεσες και στιγμιαίες σχέσεις και λαμβάνει χρονικά και τοπικά έναν διαρκή και ευρύτητα χαρακτήρα. Το ενδιαφέρον για την μέτρηση της νοημοσύνης άρχισε να αναπτύσσεται το 19ο αιώνα ως συνέπεια της ανάγκης να διαγνωστούν και να εκπαιδευτούν τα νοητικά καθυστερημένα άτομα. Τον 20ος αιώνα, ο AlfredBinet μαζί με άλλους επιστήμονες ανέπτυξαν μεθόδους μετρήσεις της νοημοσύνης που έδιναν έμφαση στις ανώτερες νοητικές λειτουργίες του ατόμου. Το έργο τους ολοκληρώθηκε το 1905 με την παρουσίαση της πρώτης κλίμακας νοημοσύνης που ονομάσθηκε Binet-Simon. Η κλίμακα αυτή αναπροσαρμόστηκε και σταθμίστηκε εκ νέου στις ΗΠΑ . Χορηγείται σε άτομα από 2-23 ετών και θεωρείται μια από τις καλύτερες κλίμακες για την μέτρηση της νοημοσύνης. Κατά την δεκαετία του 1930 αναπτύχθηκε από τον Αμερικανό ψυχολόγο DavidWechsler μια σειρά κλιμάκων νοημοσύνης. Οι κλίμακες Wechsler είναι οι εξής: η κλίμακα WAIS-R (Wechsler Adult IntelligenceScale-Revised) αξιολόγηση της νοημοσύνης ατόμων 16 ετών και άνω, η κλίμακα WISC-III (WechslerIntelligenceScale for Children –ThirdEdition) για την αξιολόγηση της νοημοσύνης παιδιών 6-17 ετών και η κλίμακα WPPSI-R(WechslerPreschool and PrimaryScale of Intelligence –Revised) για την αξιολόγηση της νοημοσύνης παιδιών από 3 ετών ως 7 ετών και 3 μηνών.
- Διδακτική Ενότητα 6
- Τίτλος: Αξιολόγηση Προσωπικότητας
- Περιγραφή
Η προσωπικότητα αποτελεί ένα σταθερό σχήμα συμπεριφοράς και χαρακτηριστικών που ξεχωρίζουν το κάθε άτομο. Αναπαριστά εκείνα τα χαρακτηριστικά του ατόμου τα οποία το κάνουν να ξεχωρίζει από τα άλλα- που λειτουργούν ως σταθερά πρότυπα του συναισθήματος, της σκέψης και της συμπεριφοράς (Αυτά τα 3 συνδέονται μεταξύ τους) Οι διάφορες θεωρίες προσωπικότητας προσπαθούν να απαντήσουν και να ερμηνεύσουν τα ακόλουθα ερωτήματα:
α) Πώς είναι τα άτομα; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του ατόμου (ειλικρινές, με υψηλές προσδοκίες, κ.λ.π.) και πώς έχουν οργανωθεί μεταξύ τους; β) Πώς έγιναν έτσι όπως είναι; Ποιοι είναι οι καθοριστικοί παράγοντες (γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες) που επέδρασαν στη διαμόρφωση της προσωπικότητας γ) Γιατί συμπεριφέρονται έτσι όπως συμπεριφέρονται; Ποιοι είναι οι λόγοι της συγκεκριμένης συμπεριφοράς (δηλ. τα κίνητρα και οι στόχοι) Έχουν αναπτυχθεί αρκετές θεωρίες προσωπικότητας προσπαθώντας να απαντήσουν στα παραπάνω ερωτήματα όπως Ψυχοδυναμικές θεωρίες Συμπεριφοριστικές θεωρίες (ή θεωρίες μάθησης), Ανθρωπιστικές/Υπαρξιστικές θεωρίες. Μορφολογική Προσέγγιση ή Θεωρία Gestalt, Συστημική προσέγγιση, Συνθετική προσέγγιση κλπ1918. Η αξιολόγηση της προσωπικότητας γίνεται με ψυχοτεχνικά μέσα, τα οποία μπορούμε να ταξινομήσουμε σε 2 κατηγορίες, στα ερωτηματολόγια προσωπικότητας και στα προβολικά τεστ. Κάθε ερωτηματολόγιο είναι ένας κατάλογος ερωτήσεων που σχετίζονται με την προσωπική συμπεριφορά του ατόμου (τις αντιδράσεις που έχει, τις προτιμήσεις του κ.α). Σε ελάχιστο χρόνο αυτός που διεξάγει τα τεστ μπορεί να πάρει χρήσιμες πληροφορίες για το άτομο. Σοβαρό μειονέκτημα είναι ότι οι απαντήσεις εξαρτώνται από την ειλικρίνεια και τη διάθεση για συνεργασία του ατόμου που συμπληρώνει το ερωτηματολόγια. Το πιο ευρέως διαδεδομένο ερωτηματολόγιο προσωπικότητας είναι το Μινεσότα Πολυφασικό Ερωτηματολόγιο Προσωπικότητας (Minnesota, MultiphasicPersonalityInventory) όπου το άτομο καλείτε να απαντήσει σε 565 ερωτήσεις που αποκαλύπτουν πολλά για τη
ψυχοσωματική υγεία και την κοινωνική του προσαρμογή. Τα προβολικά τεστ στηρίζονται στη γενική αρχή ότι αν παρουσιάσουμε σε ένα άτομο ένα ασαφές ερέθισμα (όπως είναι μια αόριστη εικόνα, η συμπλήρωση μίας πρότασης κτλ), οι απαντήσεις που θα δώσει το άτομο αυτό θα στηρίζονται στην εσωτερική του κατάσταση και ελάχιστα στα εξωτερικά ερεθίσματα. Θα «προβάλλει» με λίγα λόγια τις ασυνείδητες σκέψεις , επιθυμίες κ.α στο ερέθισμα. Πλεονέκτημα αποτελεί ότι ο εξεταζόμενος δεν γνωρίζει τη σημασία των απαντήσεων και έτσι ο κίνδυνος να αποκρύψει την αλήθεια είναι μικρός. Επίσης δεν υπάρχει περιορισμός στα θέματα και έτσι το άτομο απαντά σύμφωνα με τις βαθύτερες ενορμήσεις του. Το κυριότερο και πιο γνωστό προβολικό τεστ είναι του HermanRorschach (αποτελούμενο από 10 σχήματα από μελάνι), το Τεστ Θεματικής Αντίληψης (Τhematic. Αpperception.Τest), το Τεστ Θεματικής αντίληψης για παιδιά (Children s. Apperceprion .Test) πουαποτελούνταιαπόμιασειράεικόνων (20 για τους ενήλικες και 10 για τα παιδιά) που απεικονίζουν διάφορες δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.
- Διδακτική Ενότητα 7
- Τίτλος: Παροχή Ψυχολογικής Συμβουλευτικής (βραχυπρόθεσμη Παρέμβαση)
- Περιγραφή
Η συμβουλευτική είναι μια διαδικασία αλληλοεπικοινωνίας που σκοπός της είναι η παροχή βοήθειας σε ένα άτομο ή σε μια ομάδα ατόμων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και προβλήματα που δεν μπορούν να διαχειριστούν μόνοι τους. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να αφορούν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, τη σχέση τους με τον ίδιο τους τον εαυτό, την επαγγελματική τους ζωή, την προσαρμοστικότητα τους σε δύσκολες καταστάσεις. Επίσης, μπορεί να λειτουργεί σε επίπεδο πρόληψης, ως μια προσπάθεια πληροφόρησης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των ανθρώπων. Η συμβουλευτική βασίζεται κυρίως στις θεωρίες προσωπικότητας. Η κυριότερη ίσως θεωρία από την οποία έχει επηρεαστεί είναι η προσωποκεντρική θεωρία του CarlRogers, Ένας βασικός διαχωρισμός που πρέπει να γίνει είναι αυτός της συμβουλευτικής από την ψυχοθεραπεία. Η συμβουλευτική στοχεύει περισσότερο στο «εδώ και τώρα», στα αποτελέσματα των ενεργειών των ανθρώπων στην καθημερινή τους ζωή, ενώ η ψυχοθεραπεία προσπαθεί να εμβαθύνει περισσότερο στον
εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου και να πετύχει μια μεγαλύτερη αναδόμηση της προσωπικότητας του. Ως προς τις ομοιότητες τους, αυτές αφορούν τη σημασία που δίνουν και οι δύο στη σχέση ανάμεσα στον ειδικό και τον πελάτη και στους στόχους τους που δεν είναι άλλοι από την προσωπική ανάπτυξη του ατόμου. Μπορεί να διακριθεί σε ατομική και ομαδική. Επιπλέον, ως προς το είδος της έχουμε την προληπτική συμβουλευτική, την εκπαιδευτική συμβουλευτική, την εργασιακή συμβουλευτική, την συμβουλευτική γονέων, τη συμβουλευτική ζεύγους οικογένειας, τη συμβουλευτική για την αντιμετώπιση κρίσιμων καταστάσεων, τη συμβουλευτική τρίτης ηλικίας.
- Διδακτική Ενότητα 8
- Τίτλος: Ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις ( εισαγωγή στην Ψυχαναλυτική, Συμπεριφοριστική,
Γνωσιακή, Συστημική Ψυχοθεραπεία κλπ ) - Περιγραφή
Ψυχοθεραπεία είναι η θεραπευτική παρέμβαση που βασίζεται στη λεκτική επικοινωνία ανάμεσα στον πελάτη και τον θεραπευτή, και στη σχέση μεταξύ τους, η οποία αποσκοπεί στο να βοηθήσει τον πελάτη να αντιμετωπίσει τα προβλήματά του, να προσαρμοστεί στη ζωή, να ανακουφιστεί από τα δυσάρεστα ψυχολογικά συμπτώματά του, να βελτιώσει τη νοητική του κατάσταση ή/και να συμβάλλει στην κοινωνική του επανένταξη, επιτρέποντάς του να ζήσει μια όσο το δυνατόν πιο ικανοποιητική ζωή. Έχουν αναπτυχθεί διάφορα είδη Ψυχοθεραπείας: 1) Η ψυχανάλυση είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας, που θεμελίωσε ο SigmundFreud. Η ψυχανάλυση τονίζει τη σημασία των παιδικών εμπειριών στο σχηματισμό τηςπροσωπικότητας. Η ανθρώπινη συμπεριφορά καθορίζεται κατά κύριο λόγο από ασυνείδητες δυνάμεις που πηγάζουν από πρωτόγονες συναισθηματικές ανάγκες, παρά από τη λογική. Η κυριότερη φάση στην ψυχανάλυση είναι η μεταβίβαση κατά την οποία ο ασθενής αντιδρά ως προς τον αναλυτή του σαν να ήταν ένα σημαντικό πρόσωπο από το παρελθόν. Η
εξωτερίκευση αυτή προκαλεί σημαντική ανακούφιση διότι ο ασθενής λαμβάνει από τον θεραπευτή κατανόηση και υποστήριξη. Ενδείκνυται για τη θεραπεία διαταραχών προσωπικότητας. 2) Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία αποτελεί τον συνδυασμό δυο θεωρητικών κατευθύνσεων, της γνωσιακής η οποία θεμελιώθηκε από τον A. Beck την δεκαετία του ’70 και της κλασικής συμπεριφορικής θεωρίας. Οι γνωσιακές τεχνικές αποσκοπούν περισσότερο στην αμφισβήτηση των δυσλειτουργικών σκέψεων και πεποιθήσεων, ενώ οι συμπεριφoρικές τεχνικές στη διαχείριση της συμπεριφοράς αποφυγής ορισμένων καταστάσεων. Αυτό επιτυγχάνεται με την σταδιακή επαναδραστηριοποίηση του πάσχοντα στις δραστηριότητες που απέφευγε. 3) Συστημική ψυχοθεραπεία ονομάζεται η ψυχολογική προσέγγιση κατά την οποία το άτομο αναλύεται στο πλαίσιο (περιβάλλον) στο οποίο ανήκει, σε οικογενειακό, εργασιακό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο. Η συστημική θεραπεία έχει τις ρίζες της στην οικογενειακή θεραπεία. Συγκεκριμένα, οι ρίζες της ξεκινούν από την Μάρα ΣελβίνιΠαλατσόλι, αλλά προέρχεται επίσης από τους Σαλβαντόρ Μινούτσιν, Μάρεϊ Μπόουεν, Ιβάν Ναγκί, και την Βιρτζίνια Σάτιρ και ΤζέιΧάλεϊ του Ινστιτούτου Ψυχικής Έρευνας του Πάλο Άλτο. Η συστημική θεραπεία εστιάζει σε δυσλειτουργικές συμπεριφορές που αφορούν τον κώδικα επικοινωνίας όλου του συστήματος (οικογένεια, εργασία, κοινωνία, ομάδα). Η μη παραγωγική συμπεριφορά ενός ατόμου στο σύστημα επηρεάζει αναπόφευκτα κάθε μέλος
ξεχωριστά. Η συντήρηση μιας κατάστασης στο σύστημα όχι μόνο διαιωνίζει το πρόβλημα αλλά επιδρά σημαντικά στην ψυχοσύνθεση κάθε ατόμου ξεχωριστά.
4) Η προσωποκεντρική/πελατοκεντρική θεραπεία αναπτύχθηκε μεταξύ του 1940 και 1950 από τον CarlRogers, ο οποίος πρότεινε ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πιο απλή, αισιόδοξη και θερμή μορφή θεραπευτικής παρέμβασης. Σύμφωνα με τον Rogers ένα άτομο συμπεριφέρεται με βάση το πώς αντιλαμβάνεται μια κατάσταση. Επειδή κανένας δεν ξέρει τόσο καλά όσο ο ίδιος την κατάσταση του , ο καθένας είναι ο καλύτερος ειδικός για τον εαυτό του. Η προσωποκεντρική προσέγγιση δίνει ιδιαίτερη βάση στο πως είναι δομημένος ο εαυτός μας. Σύμφωνα μ’αυτή, η ψυχολογική δυσλειτουργία οφείλεται στη σύγκρουση του εαυτού που θέλουμε να έχουμε (ιδεατού εαυτού) με τα καθημερινά βιώματα μας. Ο πελάτης είναι ελεύθερος να φέρει όποιο θέμα τον απασχολεί και στο βαθμό που μπορεί και θέλει να το συζητήσει. Απέναντί του βρίσκει έναν άνθρωπο που είναι εκεί, ολόκληρος και αληθινός, για να τον ακούσει και να προσπαθήσει να τον καταλάβει βαθιά και να τον αποδεχτεί ειλικρινά έτσι όπως είναι, χωρίς να τον κατευθύνει προς μια απόφαση. Η Θεραπεία-Gestalt Αναπτύχθηκε την δεκαετία του 1940 από τους FritzPerls , LauraPerls, και PaulGoodman. Η λέξη Gestalt μεταφράζεται στα ελληνικά ως «μορφή» αλλά και ως «όλο». Η θεραπεία Gestalt επικεντρώνεται στο σύνολο της εμπειρίας που έχει το άτομο μαζί με τις σκέψεις του, τα συναισθήματα του και τις πράξεις του. Κύριος στόχος είναι να αποκτήσει το άτομο επίγνωση του εαυτού του. 5) Η Gestalt θεραπεία επικεντρώνεται στο τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή, παρά σε αυτό που συζητιέται (το περιεχόμενο). Στη θεραπεία, το άτομο συνειδητοποιεί τι κάνει ,πως το κάνει ενώ την ίδια στιγμή μαθαίνει να αποδέχεται και να εκτιμά τον εαυτό του. Ο θεραπευόμενοςμαθαίνει σταδιακά τη διαφορά ανάμεσα σ’ αυτό που είναι και σε αυτό που φαίνεται ότι είναι. Κατανοώντας πλήρως αυτή τη διαφορά, μπορεί να αναγνωρίζει τις συμπεριφορές που χρειάζεται να αλλάξει. 6) Η Συνθετική Ψυχοθεραπεία θεωρεί ότι κανένα είδος θεραπευτικής προσέγγισης από μόνο του δεν είναι τέλειο ή τουλάχιστον δεν επαρκεί για όλες τις περιπτώσεις. Γι’ αυτό το λόγο ο συνθετικός ψυχοθεραπευτής, μέσα από την γνώση και την εμπειρία του, επικεντρώνεται στο να διαμορφώσει το κατάλληλο ψυχοθεραπευτικό μοντέλο το οποίο θα είναι αποτελεσματικό για το κάθε άτομο ξεχωριστά. Στη συνθετική ψυχοθεραπεία δεν είναι υποχρεωτική η ύπαρξη προβλήματος για να επισκεφτεί κάποιος ένα θεραπευτή. Υποστηρίζοντας ότι κανείς δεν είναι απαλλαγμένος από το καθημερινό στρες, το άγχος, τη θλίψη και τον ψυχικό πόνο προκύπτει η ανάγκη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση τους με τη βοήθεια του ειδικού.
- Τίτλος: Ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις ( εισαγωγή στην Ψυχαναλυτική, Συμπεριφοριστική,
- Διδακτική Ενότητα 9
- Τίτλος: Η κλινική Ψυχολογία στο χώρο της Υγείας. ( Γενικό Νοσοκομείο, Κέντρο Υγείας, Κέντρο
Ψυχικής Υγείας κλπ) - Περιγραφή
Ο κλινικός Ψυχολόγος στο χώρο της υγείας ασχολείται με το πώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν και χειρίζονται την ασθένεια. Η ψυχολογία υγείας αντιμετωπίζει τον ασθενή ολιστικά. Στόχος της είναι να απομακρυνθεί από το γραμμικό μοντέλο υγείας και ισχυρίζεται ότι η ασθένεια μπορεί να προκληθεί από ένα συνδυασμό βιολογικών (π.χ. ιός), ψυχολογικών (π.χ. συμπεριφορές, πεποιθήσεις), κοινωνικών (π.χ. απασχόληση) παραγόντων Αυτή η προσέγγιση αντανακλά το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο υγείας και ασθένειας, το οποίο αναπτύχθηκε από τον Έγκελς (1977, 1980). Η ψυχολογία υγείας μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή: Να αλλάξει τον αρνητικό τρόπο σκέψης που προκαλεί μια χρόνια νόσος (πχ απαισιοδοξία για το μέλλον). Να διαχειριστεί τα έντονα συναισθήματα, όπως θλίψη, άγχος και θυμό. Να βάλει στόχους για το μέλλον, να ενθαρρυνθεί στην αποκατάσταση της κίνησης και του ρόλου του. Να δεχθεί τη διάγνωση και να προσαρμόσει ανάλογα τη ζωή του. Να θεραπεύσει τυχόν ψυχολογικές διαταράξεις που συχνά εμφανίζονται μαζί με τη νόσο, π.χ. φοβίες, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού κλπ. Να προετοιμαστεί ψυχολογικά πριν από αγχώδεις ιατρικές επεμβάσεις/εξετάσεις (π.χ χειρουργικές επεμβάσεις, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία κλπ.). Να επικοινωνεί με πιο αποδοτικό τρόπο τη ψυχική οδύνη που αισθάνεται στα μέλη της οικογενείας του. Να κατανοήσει τις πληροφορίες του ιατρού και των άλλων επαγγελματιών υγείας Να στηριχθεί και να συμμορφωθεί με ιατρικές συστάσεις, φαρμακευτική αγωγή και με την όποια θεραπεία. Να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόβλημα σχετίζεται με την ασθένεια του. Παράλληλα, ο ψυχολόγος υγείας μπορεί να βοηθήσει την οικογένεια να αντιμετωπίσει τις ψυχολογικές επιπτώσεις που έχει η διάγνωση της ασθένειας του αγαπημένου τους.
- Τίτλος: Η κλινική Ψυχολογία στο χώρο της Υγείας. ( Γενικό Νοσοκομείο, Κέντρο Υγείας, Κέντρο
- Διδακτική Ενότητα 10
- Τίτλος: Εισαγωγή στη Μεθοδολογία Έρευνας των Κοινωνικών Επιστημών
- Περιγραφή
Το μάθημα φέρει εισαγωγικό χαρακτήρα στη μελέτη των δύο ρευμάτων ερευνητικής μεθοδολογίας που έχουν κυριαρχήσει στις κοινωνικές επιστήμες. Μετά το πέρας αυτού, οι συμμετέχουσες και συμμετέχοντες θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τη διαφοροποίηση της ποσοτικής στρατηγικής έρευνας από την ποιοτική στρατηγική στη βάση τριών κεντρικών σημείων: α. τη σχέση μεταξύ θεωρίας και έρευνας, β. τα επιστημολογικά ζητήματα και γ. τα οντολογικά ζητήματα, όπως αυτά ανακύπτουν στη μελέτη του κοινωνικού κόσμου.
- Διδακτική Ενότητα 11
- Τίτλος: Συγγραφή πτυχιακής εργασίας και μεθοδολογία έρευνας
- Περιγραφή
Οι εκπαιδευόμενοι θα εκπονήσουν επιστημονική εργασία 3.000-6.000 λέξεων.
- Διδακτική Ενότητα 12
- Τίτλος: MΑΓΝΗΤΟΣΚΟΠΗΣΗ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ - Περιγραφή
Ο κάθε εκπαιδευόμενος ατομικά επιλέγει να αναλύσει μια περίπτωση συμβουλευτικής παρέμβασης, βάσει οδηγιών και κανόνων που θα δοθούν, σε χρονικό διάστημα 20λεπτών. Η παρέμβαση αυτή μαγνητοσκοπείται και αποστέλλεται ηλεκτρονικά στο Πανεπιστήμιο, για να αξιολογηθεί. Η συγκεκριμένη πρακτική άσκηση αντιστοιχεί σε 40ώρες του προγράμματος.
- Τίτλος: MΑΓΝΗΤΟΣΚΟΠΗΣΗ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ
ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, ο επιμορφούμενος/η θα είναι σε θέση να:
- συγκρίνει και να αντιπαραβάλλει τα ποικίλα θεωρητικά ρεύματα στην Κλινική Ψυχολογία
- κατανοεί και να περιγράφει τις διαδικασίες διάγνωσης και διαφοροδιάγνωσης
- ταξινομεί τις ψυχικές ασθένειες βάσει συγκεκριμένων κλινικών και στατιστικών κριτηρίων
- εφαρμόζει τον κώδικα δεοντολογίας στην κλινική ψυχολογία
- ερμηνεύει την ψυχική νόσο υπό την κοινωνική της διάσταση λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα διεπιστημονικών προσεγγίσεων
- αναλύει κλινικά στατιστικά δεδομένα